Medewerkers ondernemen steeds vaker lokale veranderinitiatieven en gaan op vernieuwingstocht. Zelf het heft in handen nemen met een groep gedreven medestanders. Het draait niet langer om veranderen vanuit ‘eenstemmigheid’, maar om zoveel mogelijk visies en stemmen een plek te geven in het veranderproces’. Homan (2005) noemt dit polyvocaal in plaats van monovocaal veranderen. Hoe je dit aanpakt beschrijft Zomerdijk in dit artikel. Over ‘Veranderkunde en HR’ doceert Drs. Cris Zomerdijk tijdens de HR Essenties.
Polyvocale vernieuwing
Binnen een MBO-instelling, de sector Zorg, Welzijn en Sport van het Graafschap College hebben ze ervaring met zo’n polyvocale vernieuwingstocht. Een sector met 350 medewerkers en 3.250 studenten. De afgelopen jaren zijn we met een groep aanjagers, bestaande uit studenten, docenten en vertegenwoordigers uit het beroepenveld op expeditie gegaan. Vanuit de ambitie om het beste onderwijs voor studenten te realiseren en effectief in te spelen op de veranderingen in zorg, onderwijs en maatschappij. Niet door uitgebreide plannen te maken en vooraf alles tot in detail te regelen, maar door samen in beweging te komen. Van vinken naar vonken.
Veranderkunde in de prakijk
We riepen studenten, medewerkers en vertegenwoordigers uit het beroepenveld op via intranet en externe kanalen voor zes tot acht wekelijkse ontbijt-, lunch- en dinersessies om invulling te geven aan de strategische ambitie naar toekomstbestendig onderwijs. Iedereen die een positieve bijdrage wilde leveren aan deze ambitie was van harte welkom.
Vernieuwen vanuit drang en passie. Doen, omdat het je wat doet!
Leren experimenteren
De eerste ontdekkingsreis ging van start met drie groepen van elk zo’n vijftien personen. Uiteindelijk waren we 1,5 jaar later met meer dan honderd aanjagers, vernieuwers en koplopers. Stuk voor stuk mensen die in actie durven te komen.
Wat het tot een echte ontdekkingstocht maakte was het experimenteren, leren en onderweg aanpassen. Een aanpak die past in de huidige tijdsgeest: niet vanuit de traditionele manier invoeren en uitrollen, maar onbekende terreinen verkennen via uitproberen, fouten maken en lol hebben. Vernieuwen vanuit drang en passie. Doen, omdat het je wat doet!
Urgentie
We hebben geleerd dat iedere vernieuwing start vanuit emotie, een idee of een gedachte. Alle aanjagers liepen ergens tegenaan. Iets dat hen dwars zat. En dat ze tegelijk zo belangrijk vonden, dat ze besloten er iets mee te doen. Die urgentie kan ontstaan vanuit ambitie en mogelijkheden.
Zo werd Margot Overmeyer, docent Zorg & Welzijn, gemotiveerd doordat een collega zich afvroeg hoe het toch kon dat er zoveel ouderen vereenzamen, terwijl er tegelijkertijd een tekort is aan stageplaatsen voor studenten. De urgentie kan ook voortkomen uit een keiharde noodzaak of frustratie. Bianca van Eerden, docent Muziekonderwijs, startte haar initiatief vanuit ergernis over bezuinigingen op het muziekonderwijs. Ambitie of frustratie: het één is niet beter dan het ander, als je maar in beweging komt en gehoor geeft aan je urgentiegevoel. Dan ontstaat een brandend verlangen om dingen te veranderen.
“Of mensen nu op de verandering reageren met ‘joepie’ of ‘getver’, maakt voor de verandering niet uit. Als de emotionele temperatuur maar omhoog gaat, anders verandert er niks .” (Thiecke en Zeeuw, van der. 2013)
