College 1: Leiderschap in cultuurverandering 

Dr. Kilian Bennebroek Gravenhorst,Veranderkundige, oprichter van PlusPulse, docent verandermanagement en auteur.  

• Veranderkundig redeneren 
• Visie op cultuurverandering 
• Leiderschap en rolbepaling 

Een van de fascinerende ambities van veranderaars is hun streven naar succes. Je gaat ervoor, in weerwil van de wetenschap dat veranderen ingewikkeld is en lang niet altijd het gewenste resultaat oplevert. Cultuurverandering behoort tot een van de moeilijkste veranderopgave, omdat je sleutelt aan hoe ‘de dingen gaan’ en hoe je met elkaar omgaat in een organisatie.  

En toch wil je er wat moois van maken. En het zou ook fijn zijn als het een beetje opschiet. Liever volgende maand klaar dan volgend jaar. Vaak komen deze ambities voort uit verantwoordelijkheidsgevoel. Je hebt het over het werk van anderen, veranderen vraagt ook wat van jezelf, dus dan doe je je stinkende best. 

Om cultuurverandering te realiseren heb je een goed verhaal nodig. Zo’n veranderverhaal zet de boel in beweging, geeft richting en helpt om koers te houden. Een goed veranderverhaal geeft aan welke verandering er aan de orde is, hoe die tot stand komt en wie op welke manier betrokken is. Zo’n verhaal is nodig om mensen mee te nemen naar een nog onbekende toekomst. Het biedt houvast, terwijl de gewenste uitkomst nog geen realiteit is. Het maken van zo’n veranderverhaal vraagt veranderkundig vakwerk. Daar gaat het college over en daar ga je ter plekke mee aan het werk. Je krijgt jouw redenering scherp, zoekt uit over welke cultuurverandering jij het hebt en wat je eigen rol daarin is. 

College 2: Cultuurontwikkeling  

Drs. Jessica Peters-Hondelink MA MPIM, Directeur, verandermanager, executive (team)coach, spreker en dagvoorzitter

Over eigenaarschap van organisatiecultuur en -ontwikkeling. 
De patronen waarin het denken en doen in een organisatie uitkristalliseert in formele en informele kaders noemen we cultuur. Het gaat niet primair om cultuur als ‘resultante’ (de foto van de culturele werkelijkheid), maar om de processen die leiden tot cultuur of culturele uitingen (de film van de culturele werkelijkheid). 
 
In dit college komt aan de orde: 

• Hoe kunnen we patronen in cultuur en cultuurontwikkeling onderkennen? 
• De relatie tussen cultuurpatronen en a) dynamiek in de omgeving, b) de complexiteit van de opgaven van de organisatie en c) de fase van de ontwikkeling. van de organisatie.
• Door wie zijn deze patronen te beïnvloeden? De rol van de ‘veranderaar’. 

College 3: Cultuurverandering als schijnbeweging 

Prof. dr. Thijs Homan, Hoogleraar Implementation and Change Management Open Universiteit Nederland. Zelfstandig organisatieadviseur. 

• Organisatiecultuur bestaat niet. 
• Als je cultuur probeert te veranderen ontglipt het je.
• Cultuurverandering ondanks het cultuurverandermanagement. 

Het is het klassieke verhaal: we hebben een nieuwe strategie en we komen tot de conclusie dat de huidige organisatiecultuur daar niet bij past. Dus moet die cultuur veranderd worden. En dan sta je opeens voor de vraag: hoe pakken we dat aan? 

In dit college wordt cultuurverandering kritisch benaderd. Wie is bijvoorbeeld de ‘we’ die de cultuur moeten veranderen? Welke aannames maken die ‘we’s over hun rol? Vanuit de sociologische complexiteitstheorie wordt er tijdens dit college een ander beeld van cultuurontwikkeling en -verandering geschetst. Leidend tot de cultuur-managementparadox: hoe realiseren ‘we’ cultuurverandering, terwijl we feitelijk nauwelijks in control zijn over alles wat er in de organisatie gebeurt? Het college eindigt niet met de gebruikelijke bullits met ‘bruikbare’ adviezen. Bruikbare adviezen die ‘we’ kunnen toepassen bestaan namelijk niet. 

College 4: Waarden gedreven leiderschap, met impact! 

Prof. dr. Gabriël G. Anthonio,Voorzitter Raad van Bestuur in de Ggz/Verslavingszorg (VNN), hoogleraar op het gebied van Leiderschap en Organisaties aan de Rijksuniversiteit Groningen en Lector in Leadership and Changemanagement aan de NHL-Stenden Hogeschool te Leeuwarden. 

•  Krijg meer inzicht op je mogelijkheden van invloed. 
• Probeer meer opties dan de gebruikelijke interventies.   
• Probeer de co-creëren in plaats van de sturen op basis van humane waarden, het leven praat terug. 

Waarden gedreven leiderschap gaat over invloed uitoefenen. Niet van boven naar beneden in een organisatie, of van beneden naar boven, maar van binnen naar buiten en buiten naar binnen. Het gaat dus om de horizontale dimensie, die van de verbinding en ontmoeting: het onderzoeksveld van sociologen én het domein van invloed voor veranderaars! We zullen meerdere perspectieven en mogelijkheden tot meer invloed en impact gaan verkennen, theorie en praktijk gaan hierbij hand in hand. Deelnemers gaan met inspiratie, praktijkvoorbeelden en handvatten voor morgen weer naar huis. 

College 5: Gedrags- en organisatieverandering

Hans van der Loo, Adviseur, publicist en spreker op het gebied van gedrags- en organisatieverandering.  

Gedrag is de grootste spelbreker bij het realiseren van onze intenties om te veranderen. De voornaamste oorzaak hiervan is dat we meestal voorbijgaan aan de factoren die ons gedrag sturen. Aan de hand van inzichten ontleend aan twee momenteel sterk aan de weg timmerende, maar bij de meeste managers onbekende stromingen – ‘behavioural design’ en ‘stapsgewijze zelfverandering’ - laat ik in dit college zien hoe je in relatief korte tijd (90 dagen!) op effectieve wijze het gedrag van jezelf en anderen kunt veranderen.  

• Waarom versnelde gedragsverandering actueel en belangrijk is. 
• Hoe gedrag werkt en hoe je erin kunt slagen om de drie belangrijkste determinanten van gedrag op elkaar af te stemmen. 
• Hoe je jezelf en anderen door de 5 stappen van gedragsverandering kunt loodsen.
• Wat je er uiteindelijk mee bereikt.

College 6: De psychologische benadering van organisatiecultuur en cultuurveranderingen  

Prof.dr. Jaap van Muijen, Hoogleraar Psychologie, in het bijzonder van persoonlijke en leiderschapsontwikkeling aan Nyenrode Business Universiteit.  

In het college gaan we nader in op het begrip organisatiecultuur en in het bijzonder hoe vanuit de psychologie naar dit begrip wordt gekeken. Er wordt een relatie gelegd tussen strategie, cultuurverandering en leiderschap. Een onderdeel is het concurrerende waardenmodel om organisatiecultuur te kenschetsen. Op basis van eigen onderzoek in één organisatie op 5 continenten worden de relaties tussen organisatiecultuur en verschillende stijlen van leiderschap verkend. Met de deelnemers wordt onderzocht welke cultuurverandering in hun organisatie nodig is gegeven de strategie van de organisatie en welke leiderschapsstijl dat proces bevordert.